Pianostemmen binnen ring A4 Amsterdam: 75,- Euro incl. BTW |
|
Divine Nine, duiveltje uit een doosje
Posted 1/27/2016
EWie in deze tijd een nieuwe manier van pianostemmen voorstelt moet zich nader verklaren.
Want waarom zou je dat doen? Bezwaren tegen de evenredig zwevende stemming zijn er zeker, maar het is een compromis dat er toe leidt dat alle toonaarden bruikbaar worden op de piano.
Uitgangspunt van zowel stemming als toetsenbord is een rein octaaf dat naar evenredigheid wordt verdeeld. De totstandkoming van deze verdeling heeft een geschiedenis die parallel loopt aan die van het westerse componeren en aan die van de pianobouw.
Er worden in de muziek beoefening nog steeds niet evenredige stemmingen gebruikt.
Daar zijn muzikale redenen voor. Een (nagenoeg) reine grote terts is echt wat anders dan een een evenredig zwevende. Op de moderne piano een bijna vervreemdende klank. Eén zo’n terts duwt een aantal andere wel meteen over de pijngrens ( gesteld dat het octaaf overeind blijft). Wel leuk om mee te experimenteren.
Maar indien toegepast op het gangbare pianorepertoire al snel een anachronisme dat alleen per ongeluk een keer goed uit kan pakken, namelijk als de narigheid buiten beeld blijft.
Ooit trok de componist de kar en sleurde de technici achter zich aan op zoek naar optimale verklanking. De noten hingen al in de lucht en hoefden alleen nog maar te gaan trillen.
Een stemming bedenken en vervolgens op zoek te gaan naar bijpassende muziek is precies de omgekeerde volgorde.
Ik zal de Divine Nine stemming op het repertoire nemen als ik daarvoor een muzikaal argument vind.
Ook een muziektherapeutisch argument vind ik OK, want resonerend DNA is natuurlijk goud waard.
Tot die tijd: evenredigheid en hier en daar wat Valotti.